Wolski Tadeusz (1897 - 1983)
Wolski Tadeusz (1897 - 1983)
Urodził się 27 października 1897 r. w Tucznie (pod Inowrocławiem), w rodzinie rolnika Wojciecha (ur. 1862, syn Jana i Teofili Frąszczak) i Franciszki ze Springerów (ur. 1873, Wojciecha i Marii Kurek II voto Frąszczak), para pobrała się w 1895 r.
W 1906 r. wziął udział w strajku szkolnym w Jaksicach. Do 1916 r. uczęszczał do gimnazjum w Inowrocławiu. Zmobilizowany do armii pruskiej, walczył na froncie zachodnim, jako żołnierz Infanterie-Regiment 448 został ranny jesienią 1918 r., co potwierdza lista strat Preußen 1370 z 20 II 1919 r., przebywał w szpitalu w Sulzbach.
Po powrocie do Inowrocławia brał czynny udział w walkach o wyzwolenie miasta. W ramach nowo sformowanego 2. Pułku Grenadierów Kujawskich walczył w bitwie o Złotniki, podczas której został kontuzjowany (pułk przemianowano następnie na 5. Pułk Strzelców Wielkopolskich). Po opuszczeniu szpitala walczył pod Łabiszynem. 15 IV 1919 r. mianowany podporucznikiem., objął 2. kompanię w 2. baonie 5. Pułku Strzelców Wielkopolskich. W styczniu 1920 r., w związku z rewindykacją Pomorza mianowany został komendantem Tucholi. 10 II brał udział w uroczystościach zaślubin z morzem (poczet sztandarowy pułku). Podczas wojny polsko - bolszewickiej 1920 r., od marca do listopada, był dowódcą 2. kompanii ckm 59. Pułku Piechoty (przez krótki czas dowodził 2. baonem tego pułku w walkach n. Liwcem). W kwietniu 1920 r. mianowany został porucznikiem. Do rezerwy przeniesiono go 10 XI 1920 r. Odznaczony m.in. Orderem Wojenny Virtuti Militarii, Krzyżem Walecznych 2 razy, Orderem Odrodzenia Polski V kl., Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Niepodległości, Medalem X-lecia Odzyskania Niepodległości. W 1957 r. odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.
W latach 1921-1923 studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Poznańskiego. Do 31 XII 1927 r. był asesorem, od l I 1928 r. - sędzią grodzkim. Do 1937 r. pracował w Czersku (pow. Chojnice), a później we Wrześni, gdzie przebywał do wybuchu II wojny światowej.
Związek małżeński zawarł ze Stefanią z Podhajskich (20 X 1903 - 5 VI 1992, para miała syna Janusza (18 IX 1928 - 18 VII 1992). W 1946 r. rodzina zamieszkała w Słupsku.
Na początku 1944 r. został aresztowany przez poznańskie gestapo, osadzony w Forcie VII, a następnie w obozie Żabikowo. Po wyzwoleniu uruchomił Sąd Grodzki we Wrześni, wybrany był przewodniczącym tamtejszej Miejskiej Rady Narodowej. W 1950 r. mianowano go sędzią Sądu Wojewódzkiego w Koszalinie, gdzie do przejścia na emeryturę (1967) pełnił funkcję przewodniczącego Wydziału Karnego. Czynny w ramach ZBoWiD-u, Były prezes Związku Powstańców Wielkopolskich (1947-1949 r.), v-ce prezes powiatowy ZBoWiD w Słupsku.
Zmarł 2 VIII 1983 r. w Słupsku. Spoczywa na Starym cmentarzu Sek 2BG Rz 13 nr gr 11-11
źródła: Urząd Stanu Cywilnego Palędzie Kościelne, wpis 6 / 1895 ; Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 29276: Wolski Thaddäus (Tuczno, Hohensalza); WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line i Lista odznaczonych WKP; Wyszukiwarka grobów dla miasta Słupska; WBH Wyszukiwarka personalno - odznaczeniowa; Z. Kościański, Wolski Tadeusz (1897-1983), (w:) Powstańcy Wielkopolscy. Biogramy uczestników powstania wielkopolskiego 1918-1919, t. IV, red. B.Polak, Poznań 2008, s. 217-218,
Ewa Alicja Slomska