Pudelski Bolesław (1893-1968)
Pudelski Bolesław (1893-1968)
Urodził się 4 VII 1893 r. w miejscowości Kórnik (dawniej Kurnik, miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim) w rodzinie znanego kórnickiego rzeźnika Józefa (19 III 1855 - 11 II 1933, syn Jana i Franciszki Wieruszewskiej) i Marianny z d. Smolarkiewicz (22 III 1860 - 7 VIII 1915, córka Franciszka i Zuzanny Podelewicz), para pobrała się w 1881 r. w Kurniku. Z tego związku urodziło się czternaścioro dzieci, ośmioro zmarło w niemowlęctwie - Kazimiera, Bronisława, Bronisław, Władysław, Władysław II, dziecko bez nadania imienia zm. przy porodzie, Bronisława i Helena, wieku dorosłego dożyli Mieczysław (20 IX 1884 - 26 II 1939), Jan (1 X 1881 - 31 III 1951), Jadwiga (1896), Anna Joanna (Janina, 1900) i Bolesław.
Podczas nauki w szkole powszechnej w Poznaniu brał udział w strajku dzieci w czerwcu 1906 r., który rozpoczął się w trzech powiatach województwa wielkopolskiego, za co na ojca nałożono grzywnę a Bolesława skazano na usunięcie ze szkoły. Bolesław wrócił do Kórnika i tu prawdopodobnie szkołę ukończył.
Powołany do armii pruskiej 17 V 1915 r., brał udział w I wojnie światowej, podczas działań wojennych został lekko ranny, co znajduje potwierdzenie na pruskich listach strat Preußen 923 z 29 VIII 1917 r. Po wybuchu rewolucji w Niemczech wrócił w rodzinne strony. Tu już w listopadzie 1918 r. dołączył do formowanych w tajemnicy oddziałów powstańczych, (licząca 180 żołnierzy kompania utworzona została już 11 XI 1918 r. ), 27 XII, po otrzymaniu sygnału przekazanego przez członków rady robotniczej i żołnierskiej z Kórnika Sylwestra Gawrych i Mariana Trawińskiego kompania kórnicka wyruszyła wozami konnymi do Poznania. Dotarli tam jako pierwszy oddział z prowincji i podjęli służbę w ochronie Bazaru, gdzie przebywał Ignacy Jan Paderewski. W kolejnych dniach kompania została uzupełniona przybyłym do Poznania plutonem rezerwowym (tzw. bnińskim). W dniach od 27 do 29 XII 1918 r. w Poznaniu oddziały kompanii kórnickiej poza ochroną hotelu obsadzały i zabezpieczały pocztę i arsenał oraz uczestniczyły w potyczkach z prusakami w obrębie Starego Rynku, Wielkich Garbar i pod Zamkiem. Ponadto kórniczanie brali udział w zajęciu koszar taborów na Łazarzu i wsławili się przejęciem na Dworcu Głównym i rozbrojeniem przyjeżdżającego z Gniezna pociągu z 600-osobowym batalionem niemieckiej piechoty zdobywając 37 karabinów maszynowych i batalionową kasę w kwocie 180 tys. marek. Pierwszy oddział powstańczy z Kórnika, który okrył się chwałą przy wyzwalaniu Poznania, do którego należał Pudelski, już jako 4. kompania batalionu śremskiego dowodzona przez sierż. Stanisława Celichowskiego, 6 I 1919 r. ruszyła na front zachodni powstania i walczy z Prusakami między innymi. pod Strzyżewem, Zbąszyniem i Łomnicą. Na początku lutego 1919 r. batalion śremski z 4 kompanią kórnicką został skierowany na front południowy powstania pod Rawicz. 10 II 1919 r. toczą boje o Zieloną Wieś. 23 II 1919 r. batalion śremski a wraz z nim 4 kompania (kórnicka), wchodzą w skład nowej jednostki tj. 11. Pułku Strzelców Wielkopolskich i z tym pułkiem Pudelski walczył w wojnie polsko-bolszewickiej, podczas walk został ranny. W październiku 1920 r. zwolniony z wojska w stopniu sierżanta. Za męstwo wykazane w powstaniu i wojnie polsko - bolszewickiej został odznaczony Krzyżem Walecznych. Odznaczony Brązowym Krzyżem zasługi, Krzyżem Rady Ludowej w Poznaniu (przedwojenne odznaczenie), Krzyżem litewsko-białoruskim, a w 1932 r. jako jeden z nielicznych powstańców otrzymał Medal Niepodległości.
W okresie międzywojennym mieszkał i pracował w Środzie Wielkopolskiej, pracował m.in. w Powiatowej Komunalnej Kasie w Środzie Wielkopolskiej.
Około 1922 r. ożenił się z Urszulą z d. Łakomy (Łakoma, ur. w miejscowości Czerlejno 18 IV 1897 r., córka Wojciecha i Stanisławy Gross, siostra powstańca i oficera WP Edwarda Franciszka 10 X 1894 - 14 XII 1939 - zamordowany w lesie piaśnickim przez hitlerowców).
Ze związku z Urszulą urodziło się co najmniej troje dzieci Jerzy (29 X 1922 - 2011, w czasie okupacji niemieckiej najpierw osadzony w więzieniu w Kępnie, a następnie robotnik przymusowy w przemyśle), Irena Janina (30 V 1929 - 10 VIII 1985) i Tadeusz (2 VII 1926 - 19 IV 2012 - w czasie okupacji robotnik przymusowy w Monachium, później profesor UAM w Poznaniu, biolog).
Pudelski w czasie okupacji pracował w Środzie, a 27 IV 1941 r. wywieziony na roboty do Monachium, gdzie przebywał do 20 X 1945 r.
1 I 1946 r. zamieszkał z żoną i córką w Słupsku, synowie mieszkali w Poznaniu. W Słupsku pracował jako kasjer. Udzielał się także społecznie, był członkiem Związku Powstańców Wielkopolskich a następnie w ZBoWiD.
Zmarł 29 VII 1968 r., pochowany z małżonką Urszulą (zm. 29 VII 1988)na starym cm. w Słupsku Sektor 5 Rząd 20 Nr grobu 21.
https://slupsk.grobonet.com/grobonet/start.php?id=detale&idg=49586
źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu 1876/3/26, skan 96 Kórnik (USC) - akt małżeństwa, rok 1881, Księga małżeństw; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1876/1/61, skan 125 Kórnik (USC) - akt urodzenia, rok 1893, Księga urodzeń; Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 20305: Pudelski Boleslaus (Kurnik, Schrimm); Archiwum Państwowe w Poznaniu, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1931; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line i Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym; Wyszukiwarka grobów dla miasta Słupska; WBH - Wyszukiwarka personalno-odznaczeniowa; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 469: Życiorysy powstańców wielkopolskich: P - tom VII (Przeniczny Franciszek - Pyszkowski Feliks); Archiwum Państwowe w Poznaniu Zespół: 884 / Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu Sygnatura: nr 31 / Spis zweryfikowanych 101 - 4621. Opis jednostki: Akta organizacyjne Związku Weteranów Powstań Narodowych RP 1914/19 i Związku Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu: statuty, regulaminy, okólniki, protokoły posiedzeń zarządu, zjazdy, korespondencja. Strona/karta: 96.
Ewa Alicja Slomska