Bystrzyński Franciszek Ksawery (1891-1947)...

Bystrzyński Franciszek Ksawery (1891-1947) - żołnierz I wojny światowej, Powstaniec Wielkopolski, uczestnik wojny polsko - bolszewickiej

Urodził się 30 XI 1891 r. w Rogowie (obecnie wieś, w latach 1380–1580 oraz 1672–1934 miasto, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Rogowo) w rodzinie Walentego (1851, syn Jana i Marianny Wojciechowskiej) i i Anny Cecylii Krauze (ur. 1866, córka Heinricha i Pauline Rellin), para pobrała się w 1889 r.
Uczestnik I wojny światowej. W Powstaniu Wielkopolskim od 3 I 1919 r., brał udział w walkach o Żnin i okoliczne miejscowości jako ochotnik w bronią w ręku. Podczas walki o Szubin został bardzo poważnie ranny w lewą nogę, rana doskwierała mu do końca życia.Od 27 VII 1920 r. jako żołnierz 257 p.p. brał udział w wojnie polsko - bolszewickiej. W okresie międzywojennym był wiceprzewodniczącym Koła Związku Weteranów Powstań Narodowych RP. Członek Związku Weteranów Powstań Narodowych 1914/1919 od 16 XII 1934 r. Jego wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości został odrzucony 14 IX 1936 r. z powodu braku pracy niepodległościowej, niestety to było bardzo częste i mało który z Powstańców wielkopolskich takie odznaczenie otrzymał. Za swoją patriotyczną postawę w 1938 roku został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi.
Po zwolnieniu z armii w 1921 r. zdał egzamin mistrzowski a od 1922 r. prowadził własny warsztat krawiecki
26 IX 1922 r. poślubił Mariannę z d. Wróblewska (15 V 1897 - 16 VII 1947), z tego związku urodziły się dwie córki Danuta Krystyna (31 X 1924 - 10 IX 2020,po mężu Kardasz) i Felicja (5 X 1927).
Po wybuchu II wojny światowej razem z innymi powstańcami został internowany 10 XI 1939 r. a 5 XII 1939 r. z rodziną został wysiedlony z Janowca Wielkopolskiego do Końskich w Generalnym Gubernatorstwie. Tam zaangażował się w partyzantkę. Po wybuchu Powstania warszawskiego pomagał uciekającym ze stolicy.
Po zakończeniu wojny w 1945 r. został przesiedlony do Słupska, gdzie pracował w zawodzie i należał do Cechu Krawieckiego. Miał także uprawnienia egzaminatorskie, był nauczycielem w słupskiej szkole odzieżowej.
Jego wielką pasją był teatr: pisał scenariusze i amatorsko reżyserował sztuki teatralne, m.in. „Krakowiaki i Górale” Wojciecha Bogusławskiego. Wraz z córką Felicją napisał scenariusz jednoaktówki „Miłość Matki” na potrzeby uroczystej akademii z okazji Dnia Matki w 1946 roku.
Od V 1947 r. przebywał w szpitalu w Gdańsku. Niewyleczona rana dała znać o sobie. Zmarł 20 VII 1947 r. w Gdańsku. Został pochowany w Gdańskim Wrzeszczu na cmentarzu Srebrzysko (grób został zlikwidowany. Przeżył swoją małżonkę o 4 dni … Marianna z córką Danutą Krystyną i jej mężem Julianem spoczywają na starym cmentarzu w Słupsku.
źródła: Urząd Stanu Cywilnego Gąsawa, wpis 22 / 1889; Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.); Powstańcy Wielkopolscy - Biogramy uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, t. VIII, pod red. Bogusława Polaka, Poznań 2011; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 32: Spis zweryfikowanych 4622 - 9099; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 44: Ewidencja członków Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej [nr 10168 - 16966]; Wyszukiwarka grobów dla miasta Słupska i materiały własne.
Ewa Alicja Slomska